این دوره یک برنامه آموزشی فوق‌پیشرفته و عملی‌محور است که برای مهندسین، تکنسین‌ها، مدیران فنی و علاقه‌مندان حرفه‌ای طراحی شده تا توانایی شناسایی، تحلیل و پیاده‌سازی راه‌کارهای اصولی در تمامی جنبه‌های مهندسی خودرو را به‌دست بیاورند. تمرکز دوره بر «تفکر سیستمی»، «تشخیص دقیق مشکل»، «طراحی راه‌حل‌های کارا و ایمن» و «انتقال راه‌حل‌ها به کارگاه/خط تولید» است — به‌صورتی که شرکت‌کنندگان پس از اتمام دوره قادر باشند تصمیمات فنی با پشتوانه داده و استانداردهای صنعتی بگیرند.

هدف کلی دوره

• پرورش نیروی متخصصی که بتواند مسائل پیچیده‌ خودرو (از سخت‌افزار تا نرم‌افزار و فرآیندها) را به‌طور سیستماتیک شناسایی، تحلیل و رفع کند.

• انتقال مجموعه‌ای از روش‌ها، استانداردها و ابزارهای مدرن برای طراحی راه‌حل‌های پایا، امن و اقتصادی.

• آماده‌سازی شرکت‌کنندگان برای نقش‌های ارشد فنی، رهگیری کیفیت یا مشاوره مهندسی در صنعت خودرو.

مخاطبان هدف

• مهندسین مکانیک، برق، فوتونیک و مهندسین خودرو.

• تکنسین‌ها و سرپرستان تعمیرگاه/واحد خدمات پس از فروش با تجربه کاری متوسط تا بالا.

• مدیران فنی و کیفیت در شرکت‌های خدماتی و تولیدی.

• کارشناسان R&D و افراد علاقه‌مند به ورود به حوزه مهندسی خودرو در سطح حرفه‌ای.

پیش‌نیازها

• آشنایی پایه با مفاهیم مکانیک خودرو (تعلیق، ترمز، موتور).

• تسلط مقدماتی به الکترونیک خودرو و خواندن دیاگرام‌ها.

• تجربه عملی حداقل ۱ تا ۲ سال در محیط کار مرتبط توصیه می‌شود (اما استثنا‌پذیر است با انگیزه قوی).

نتایج یادگیری (پس از اتمام دوره شرکت‌کنندگان خواهند توانست)

1. ساختارهای پیچیده‌ی فنی خودرو را به صورت سیستماتیک تجزیه‌و‌تحلیل کنند.

2. علل ریشه‌ای (root-cause) خرابی‌ها و ناهماهنگی‌ها را با استفاده از روش‌های تشخیصی متداول و پیشرفته شناسایی کنند.

3. راه‌حل‌های اصولی و قابل‌سنجش برای مسائل مکانیکی، الکترونیکی و نرم‌افزاری طراحی و اولویت‌بندی کنند.

4. استانداردهای ایمنی و کیفیت مرتبط با راه‌حل‌ها را شناسایی و در طراحی اعمال نمایند.

5. مستندات فنی حرفه‌ای شامل گزارش عیب‌یابی، نقشه راه اجرایی و برنامه نگهداری تدوین کنند.

6. پیاده‌سازی تست‌های کنترل کیفیت و ارزیابی اقتصادی (TCO / ROI) راه‌حل‌ها را انجام دهند.

ساختار کلی و سرفصل‌ها (پیشنهاد مدول‌بندی)

ماژول ۱ — مبانی و تفکر سیستمی در خودرو (2 هفته)

• مرور سیستمیک خودرو: زیرسیستم‌ها و تعاملات بین آن‌ها.

• روش‌های تحلیل سیستم (functional decomposition، FMEA مقدماتی).

• ابزارهای مستندسازی فنی و دیاگرام‌خوانی.

ماژول ۲ — عیب‌یابی پیشرفته و تشخیص علت ریشه‌ای (3 هفته)

• اصول و روش‌های تشخیصی (symptom → cause mapping).

• استفاده از اسکوپ، تحلیل موج، دیاگ OBD-II و ابزارهای مدرن.

• جمع‌آوری داده میدانی و پروتکل‌های ثبت اطلاعات.

ماژول ۳ — پیشرانه و سیستم انتقال قدرت (3 هفته)

• خوردگی‌های متداول، عملکرد سوخت و احتراق، عیوب مکانیکی و الکترونیکی.

• راه‌حل‌های عملی برای کاهش مصرف و افزایش دوام.

• تعمیرات اصولی و طراحی تدابیر پیشگیرانه.

ماژول ۴ — الکترونیک، نرم‌افزار و شبکه‌های داخلی (CAN, LIN, FlexRay) (3 هفته)

• اصول الکترونیک خودرو و معماری کنترل‌گرها.

• تحلیل خطاهای نرم‌افزاری و تنظیم نقشه‌های موتور (calibration basics).

• امنیت نرم‌افزاری و مدیریت نسخه‌ها (SW updates).

ماژول ۵ — شاسی، تعلیق، ترمز و پیشنهادات ایمنی (2 هفته)

• تحلیل رفتار دینامیکی، شکست قطعات، و راه‌حل‌های مهندسی.

• استانداردهای ایمنی و روش‌های تست (ABS, ESC، تست ترمز).

ماژول ۶ — سیستم‌های جدید و پاک (الکتریکی، هیبرید، ADAS) (3 هفته)

• مفاهیم باتری، مدیریت انرژی، شارژ و ایمنی HV.

• اصول سیستم‌های کمک‌راننده و سنسورها (کالیبراسیون، تشخیص خطا).

• چالش‌ها و راه‌حل‌های نگهداری برای خودروهای برقی.

ماژول ۷ — مدیریت کیفیت، هزینه و پیاده‌سازی راه‌حل‌ها (2 هفته)

• معیارهای KPI، آزمون بازگشت سرمایه، ساختن پرونده فنی برای اجرا.

• استانداردهای ISO/SAE مرتبط، پیاده‌سازی در خطوط سرویس یا تولید.

ماژول ۸ — مطالعات موردی، ورکشاپ‌های عملی و پروژه نهایی (4 هفته)

• بررسی کیس‌های واقعی (diagnostic case studies) با اسناد کامل.

• اجرای پروژه تیمی: شناسایی مشکل، طرح راه‌حل و اجرای پایلوت در قالب گزارش و ارائه.

روش‌های آموزشی

• جلسات نظری فشرده + سمینارهای تخصصی.

• کارگاه‌های عملی (هفتگی) با تجهیزات واقعی یا شبیه‌سازها.

• تحلیل و ارائه مطالعات موردی واقعی از بازار.

• استفاده از ابزارهای دیاگ صنعتی، نرم‌افزارهای تحلیل داده و پورتال مرجع برای مستندات.

• جلسات منتورینگ فردی با اساتید/مشاوران صنعت.

ارزیابی و اعتبارسنجی

• کوییزهای کوتاه در پایان هر ماژول.

• تمرین‌های عملی اجباری برای تأیید مهارت‌های فنی.

• پروژه نهایی (تیمی) با دفاع فنی و ارائه گزارش کامل (این بخش وزن اصلی نمره را دارد).

• ارزیابی مهارت‌های نرم: گزارش‌نویسی فنی، توانایی ارائه و مدیریت پروژه.

در پایان، شرکت‌کنندگان پس از گذراندن تمام ارزیابی‌ها گواهی پیشرفته شناسایی راه‌حل‌های اصولی در زمینه خودرو — دوره اول دریافت خواهند کرد که می‌تواند برای ارتقاء شغلی یا استفاده در پروپوزال‌های فنی مورد استناد قرار گیرد.

منابع و ابزار پیشنهادی

• دیاگ OBD-II پیشرفته، اسیلوسکوپ دیجیتال، مولتی‌متر صنعتی.

• نرم‌افزارهای تحلیل لاگ (برای داده‌های سنسوری)، نرم‌افزار مدیریت پروژه.

• استانداردهای SAE و ISO مربوط به هر فصل (فهرست منتشر شده در آغاز دوره).

• بانک مطالعات موردی داخلی و خارجی برای تحلیل.

مدت‌زمان پیشنهادی و حجم کاری

• کل دوره: حدود 18 هفته (قابل فشرده‌سازی به‌صورت دوره فشرده 8–10 هفته با افزایش ساعات هفتگی).

• ساعات آموزشی: میانگین 6–10 ساعت در هفته (شامل ساعت‌های عملی و مطالعات شخصی).

• نسبت تئوری/عمل: 40% تئوری — 60% عملی/کارگاهی.

دستاوردهای شغلی و کاربردی

• توانایی حل مسائل پیچیده فنی در کارگاه‌ها و خطوط تولید.

• ارتقای توانایی مشاوره فنی و پیشنهاد «راه‌حل‌های بهینه هزینه‌ای» برای مشتریان یا مدیریت.

• قابلیت مدیریت پروژه‌های بهبود کیفیت و کاهش فراخوان (recall) یا هزینه‌های نگهداری.

• برتری رقابتی برای نقش‌های ارشد فنی، سرپرستی خدمات پس از فروش، یا مهندسی کیفیت.

چرا این دوره متفاوت است؟

• تمرکز بر راه‌کارهای اصولی (نه فقط تعمیر سرپایی) و انتقال مهارت‌های طراحی و بهینه‌سازی.

• ترکیب دانش مکانیک، الکترونیک، نرم‌افزار و مدیریت کیفیت در قالب یک رویکرد یکپارچه.

• تاکید بر مستندسازی حرفه‌ای و قابلیت پیاده‌سازی راه‌حل در محیط واقعی کار.